لکه خورشیدی

تصویر و حق کپی : اسدالله قمری نژاد ( StarryPix )

اگر خورشیدگرفتگی ۲۵ دیماه سال قبل را به یاد آورید، متوجه وجود لکه‌ای دیدنی بر خورشید می شوید که در این خورشید گرفتگی نیز همین موضوع دوباره تکرار شد. این بار لکه‌ای به نام ۱۱۴۰ و مجموعه‌ای از لکه ها در وسط خورشید به نام ۱۱۴۱ بر روی خورشید نقش بسته است. اما این دو لکه در زمان خورشیدگرفتگی ۱۴ دیماه ۱۳۸۹ نمود بیشتری داشتند و دیدن آنها بسیار لذت بخش بود. اما سوالی که ممکن است پیش آید، در رابطه با لکه‌های خورشیدی و تاریخچه‌ی رصد آن است. لکه‌های خورشیدی مناطقی بر روی سطح شیدسپهر خورشید هستند که دارای دمای پایینتری ( در حدود ۱۵۰۰ درجه ) نسبت به دیگر مناطق خورشید دارند. هر لکه خورشیدی دارای دو قطب N و S مغناطیسی است و در دور تا دور آن فورانهای عظیم خورشیدی روی می‌دهد. بر طبق سندهای بدست آمده اولین بار ستاره‌شناسان چینی در ۲۸ سال قبل از میلاد مسیح با رصد و ترسیم کردند. اما مطالعات دقیق بر چگونگی ظاهر شدن این لکه‌ها را خورشیدشناس معروف آمریکایی به نام جورج الری‌هال ( George Ellery Hale ) را به انجام رساند و متوجه شد، لکه‌های خورشیدی هر ۱۱ سال یکبار به اوج ظاهر شدن بر سطح خورشید می‌رسند. اما کار به اینجا ختم نشد و در طی قرن ۱۹ الی ۲۰ که با سیر صعودی دانش و فن آوری همراه بود، رصدخانه‌ی خورشیدی به نام Einstein Tower در سال ۱۹۲۰ ساخته شد و در پی آن رصدخانه‌های دیگری نیز بنا نهاده شد. اما در سال ۲۰۰۵ با فرستادن کاوشگر سوهو تحقیق بر روی خورشید به اوج خود رسید.

تصویر آینده : گنبد سرخ، در زیر آسمان چرخان