شهابی در کنار خورشه پروین

تصویر و حق کپی : محمد زمانی ثانی

در محدوده خوشه قلائص ( صورت فلکی گاو ) به هفت ستاره درخشان و کنار هم می رسیم که خوشه انگور زیبایی را در آسمان تداعی می کنند. که به آن خوشه پروین می گویند. خوشه پروین، خوشه‌ای با ستاره های بسیار جوان که ۹ ستاره درخشانتر آن در میدان دید تلسکوپی (۱.۵ درجه) به خوبی جای می گیرند و در شرایط بسیار خوب تیزبین ترین رصدگران تا ۱۴ ستاره این خوشه را با چشم غیر مسلح تشخیص می دهند. رد پای این جرم زیبا در تاریخ به حدود ۳۰۰۰ سال پیش برمی گردد و حتی در کتابهای مقدس دینی مانند تورات و انجیل نیز بدان اشاره شده است. شاید به همین سبب این خوشه تا این حد در شعر و ادبیات جهان جای دارد. برای رومی‌ها این خوشه از اواسط خرداد در آسمان صبحگاهی طلوع می کرده است، یعنی درست سه هفته زودتر از طلوعی که در عصر حاضر برفراز شرق دارد. نکته دیگر آنکه در تمامی عکسهای زیبایی که از این خوشه می بینید گویی اطراف ستاره های پروین هاله آبی درخشان وزیبایی نمایان است.ابتدا اخترشناسان گمان می کردند این سحابی بازتابی باقی مانده گازهایی است که خوشه از آن تشکیل شده است.اما بعدها متوجه شدند که این موضوع به علت سن خوشه درست نیست.زیرا تاکنون گازهای باقی مانده از تشکیل ان خوشه به سبب وجود گرانش بازوهای کهکشان پراکنده شده اند.این نمای زیبا فقط بخاطر گذر خوشه از میان منطقه ای سرشار از گازهای غبارآلود میان ستاره ای است. اما این تصویر یاد آور بارشی شهابی در آخرین روز مهرماه است، بارش شهابی جباری که دیشب به اوج رسید. در طی سال بارشهای شهابی بسیاری دیده می شود، اما بارش جباری بازنانده دنباله‌داری است که هالی ( Halley’s Comet ) نام دارد. دنباله‌داری که اولین دنباله‌دار محسوب می شود. آخرین بار در ۱۷ February 1994 هالی به دیدن خورشید آمد و تا ۷۶ سال بعد باید منتظر حضور آن در نزدیکی زمین باشیم.

تصویر آینده : ششمین دوره مسابقه سراسری ستاره شناسی