سحابی مرداب

عکاس: علی امیری

مسیه ۸ نمونه فوق العاده زیبایی از یک خوشه ی ستاره ای جوان است که بخشی از منطقه فعال تولید ستاره می باشد. در مقابل ابر مولکولی غول پیکر (همچنین مسیه۴۲ را ببینید)، تعدادی ستاره های تازه متولد شده در حال خارج شدن از سحابی برانگیخته ای هستند که آن ها را احاطه کرده. در پس زمینه فرآیند فعال تشکیل ستاره ادامه می یابد و ستاره های بیشتری از ابر مولکولی بوجود می آیند.

در سال ۱۶۸۰ جان فلام استید به “یک سحابی در امتداد کمان کماندار” اشاره کرد. تلسکوپ کوچک او نمی‌توانست به آسانی خوشه ستاره‌ای NGC6530 را تفکیک کند. در سال ۱۷۴۶ دی چسائوکس نیز این خوشه را رصد کرد.خود سحابی (NGC6523) برای نخستین بار در سال ۱۷۴۹ توسط جولیوم لی جنتلی مورد توجه قرار گرفت. او نوشت: “غرب خوشه ستاره‌ای؛ این سحابی شکل دقیقی از یک مثلث متساوی الاضلاع کمی کشیده شده دارد و رأس آن به سمت جنوب غربی اشاره می‌کند. من آن را با یک تلسکوپ شکستی ۱۸ تا ۲۰ فوت رصد کرده ام، و همواره با حالتی محو و سحابی‌گون بر من نمایان شد. آن‌طور که در تلسکوپ شکستی دیده می‌شود قاعده آن با ستاره‌ای زیبا مماس است و این ستاره در میان همه ستاره های تشکیل دهنده خوشه ستاره ای که قبلاً اشاره کرده ام، درخشانترین ستاره است.” سه سال بعد،لشایل با یک تلسکوپ به مراتب کوچکتر، مسیه۸ را چنین توصیف کرد: سه ستاره، کاملاً فرو رفته در نواری غباری به موازات خط استوا.” در ۲۳ می ۱۷۶۴ شارل مسیه تلسکوپش را به سوی مسیه۸ نشانه رفت و نوشت: “خوشه ای از ستارگان که با یک تلسکوپ شکستی ساده سه فوتی به شکل یک سحابی نمایان می شود؛ اما با تجهیزات عالی، نه یکی بلکه تعداد زیادی از ستاره های کوچک آن دیده می شود؛ نزدیک این خوشه، ستاره بسیار درخشانی وجود دارد که با هاله کم نوری احاطه شده است؛ این خوشه به شکلی کشیده نمایان می گردد که از شمال شرقی به جنوب غربی به قطر ۳۰′ کشیده شده.” به همین علت، ، خوشه ستاره ای بطور ویژه جرم شماره ۸ فهرست مسیه به خود اختصاص داد؛ به سحابی تنها بطور گذرا اشاره شده است.

ویلیام هرشل سحابی را بصورت جرمی منفرد معرفی کرد، اما با توجه به اولویت فهرست منتشر شده مسیه از خوشه صرف نظر کرد. در سال ۱۷۸۵ او اینگونه نوشت: “یک سحابی گسترده ی شیری رنگ که به دو بخش تقسیم شده، شمالی ترین بخش، پرنورتر است. پهنای آن بیش از ۱۵′ امتداد می یابد. بخش جنوبی تر، دسته‌ای ستاره را به دنبال دارد که به گمان من هشتمین جرم شناخته شده می باشد.”

در سال ۱۸۳۰، جان هرشل مسیه۸ را با چندی از جزئیات چنین تشریح کرد: “تجمعی از لایه های گاز و مواد احاطه کننده و مشتمل بر چندین جای خالی تاریک بیضی شکل که در یک جا به درجه بالایی از درخشندگی می رسد آنچنانکه به صورت هسته ای کشیده نمایان می گردد. برتر از این سحابی و گسترش آن در یک جهت به ماورای محدوده اش، خوشه ای غنی و زیبا از ستاره های پراکنده است که به ظاهر هیچ ارتباطی به سحابی ندارد، و نه سحابی به خوشه، همانند ناحیه مربوط به سحابی جبار که ستاره های آن هیچ تمایلی به اجتماع ندارند.” با اینحال، در نقطه نظر آخر، این رصدگر باتجربه اشتباه کرده است – آنچنانکه نزدیک به یکصد سال پس از او، اندازه گیری فواصل این امر را شرح داد. مسیه۸ نام عمومی خود را از توصیف اگنس کلرک در سال ۱۸۹۰ گرفته است، کسی که چهره آن را به مردابی تیره؛ احاطه شده در میان مه روشن تشبیه کرد. کورتیس پس از بررسی عکس های ژرف نوشت: “ناحیه‌ای بسیار درخشان، ساختاری حیرت انگیز و پیچیده، منطقه ای به وسعت دست کم ’۵۰×’۳۶ را می پوشاند.

 

اطلاعات عکس:

The Lagoon Nebula (catalogued as Messier 8 or M8, NGC 6523, Sharpless 25, RCW 146, and Gum 72)
Optic: SW 8″ black diamond
Mount: SW NEQ6Pro
Camera: modified 6D
Guiding system: Synguider
Exposurs: 25x120s@1600
Full Calibrated (15 Darks, 20 Flats, 200 Biases)
Software: PsCC19 , PI1.8
Location: Deyr Gachin, Iran, 2018