خورشیدگرفتگی حلقوی ۲۰۲۳

عکاس: امیر شاهچراغیان

خورشید سوژه‌ی بی‌رقیب آسمان هفته‌ی چهارم مهر ۱۴۰۲ بود. در ابتدای هفته‌ی چهارم مهر ماه ۱۴۰۲ ساکنان قاره‌ی آمریکا شاهد خورشیدگرفتگی بودند که در برخی مناطق به صورت حلقوی دیده می‌شد.

خورشیدگرفتگی یا کسوف زمانی اتفاق می‌افتد که بخشی از زمین در سایه‌ای که ماه به‌طور کامل یا جزئی جلوی نور خورشید را می‌گیرد، فرومی‌رود. این زمانی اتفاق می‌افتد که خورشید، ماه و زمین در یک راستا قرار گیرند. چنین هم‌ترازی هم‌زمان با ماه جدید است که نشان می‌دهد ماه نزدیک‌ترین به دایرهالبروج است. در یک کسوف کامل، قرص خورشید به‌طور کامل توسط ماه پوشیده می‌شود. در کسوف‌های جزئی و حلقوی، تنها بخشی از خورشید پوشیده می‌شود.

اگر ماه در مداری کاملاً دایره‌ای، کمی نزدیک‌تر به زمین، و در همان صفحه مداری قرار می‌گرفت، هر ماه جدید خورشیدگرفتگی کاملی داشت. با این حال، از آنجایی که مدار ماه بیش از ۵ درجه نسبت به مدار زمین به دور خورشید کج است، سایه آن معمولاً زمین را از دست می‌دهد. خورشیدگرفتگی تنها زمانی رخ می‌دهد که ماه در طول ماه جدید به اندازه کافی به صفحه دایرهالبروج نزدیک شود. برای همزمانی این دو رویداد باید شرایط خاصی رخ دهد زیرا مدار ماه در گره‌های مداری خود دو بار در هر ماه دراکونی (۲۷٫۲۱۲۲۲۰ روز) از دایرهالبروج عبور می‌کند در حالی که یک ماه جدید در هر ماه سینودی (۲۹٫۵۳۰۵۹ روز) یک بار رخ می‌دهد؛ بنابراین، خورشیدگرفتگی (و ماه‌گرفتگی) تنها در طول فصول خسوف رخ می‌دهد که منجر به حداقل دو، و تا پنج، خورشیدگرفتگی در هر سال می‌شود. بیش از دو مورد از آنها می‌تواند خسوف کامل باشد.