سفری به اعماق آسمان

تصویر از : طاها قوچکانلو

در یک شب صاف و تاریک جذابیت های آسمان شب حتی بدون تلسکوپ و ابزار رصدی مناسب بی شمار هستند. می توان برخی از اجرام غیر ستاره ای مانند سحابی ها، خوشه های ستاره ای و ستارگان دوتایی آسمان را رصد و جزئیات جالبی از آن را به ثبت رساند. سحابی ای که می توان با چشم غیر مسلح در میان صورت فلکی زیبا و درخشان شکارچی رصد کرد، به سحابی جبار یا شکارچی معروف است. این سحابی در جنوب کمربند شکارچی قرار دارد و تعداد کمی از این نوع اجرام قبل از اختراع تلسکوپ قابل ثبت بودند. اما بطلمیوس، تیکو براهه، جان بایر و گالیله از ستاره شناسانی بودند، که به این سحابی پرداخته اند. در این سحابی ستارگان آبی و داغ بسیاری وجود دارد و تلسکوپ هابل توانسته حلقه هایی از گاز و غبار اطراف این ستارگان را آشکار کند. اندازه این حلقه ها دو برابر اندازه کنونی منظومه شمسی می باشد. این حلقه ها می توانند به سیارات فراخورشیدی تبدیل شوند. بارنارد یکی از سحابی های معروف است که در صورت فلکی جبار به صورت کمانی قرمز رنگ دیده می شود.سحابی تاریک و معروف سر اسب در کمربند شکارچی از جمله سحابی دیگر و معروف صورت فلکی شکارچی است.  یکی دیگر از اجرام غیر ستاره ای که رصد آن بدون چشم غیر مسلح برایمان در آسمان پاک و تاریک امکان پذیر است، خوشه ستاره ای پروین است. اگر راستای کمربند شکارچی را به سوی شمال غرب آسمان ادامه دهید، ابتدا به ستاره الدبران که چشم سرخ رنگ صورت فلکی گاو است، می رسیم و سپس به این هفت ستاره زیبا و درخشان که در کنار هم هستند خواهیم رسید. شاید از این روست که در منابع قدیمی تر به این ستارگان هفت خواهران می گویند. نام دیگر آن ثریا نیز می باشد. اما افراد کمی هستند که بتوانند ستارگان بیشتری نیز در این خوشه رصد کنند و برخی توانسته اند تا ۱۸ ستاره را نیز رصد کنند. اگر بخواهیم دید این افراد را با مردم عادی مقایسه کنیم، مانند دید نابینایان به بینایان است. البته این خوشه در اصل ۳۷۰ ستاره دارد و فاصله آن تا ما ۴۰۰ سال نوری است. این خوشه در صد میلیون سال گذشته متولد شده است که خود یک خوشه ستاره ای جوان محسوب می شود و تمامی ستارگان آن از یک سحابی متولد شده اند. رد دو شهاب زیبا که تصویر دیده می شود متعلق به بارش شهابی جوزایی است تا بر جذابیت های عکس افزوده باشد.