ماه خونین در آسمان شب

عکاس : حسن صانعی

ماه خونین یا ماه سرخ یا Blood Moon زمانی رخ می‌دهد که ماه در وضعیت گرفت کامل قرار داشته باشد. این پدیده از نظر ستاره شناسی دارای اهمیت چندانی نیست، اما از آنجایی که رنگ سفید معمول ماه در این پدیده به قرمز مایل به قهوه‌ای تبدیل می‌شود، نمای زیبایی را می‌توان در آسمان مشاهده کرد. همراه با گردش زمین به دور خورشید ، ماه نیز در مداری به دور زمین می‌گردد. ماه هر ۲۷.۳ روز ، یک مرتبه مدار خود به دور زمین را طی کرده و همچنین در یک چرخه ۲۹.۵ روزه از فاز‌های معمول خود عبور می‌کند. تفاوت میان زمان این دو چرخه بدلیل موقعیت نسبی زمین، ماه و خورشید است. این موقعیت‌ها در حین گردش ماه به دور زمین و در زمان‌های مختلف در طول سال تغییر می‌کنند. ماه‌ گرفتگی‌‌ها تنها هنگامی رخ‌ می‌دهند که قرص کامل ماه در آسمان قابل مشاهده باشد. همچنین معمولا ماه کامل با ماه‌ گرفتگی همراه نیست، چرا که صفحه گردش مداری ماه اندکی با زمین و خورشید تفاوت دارد. اگر صفحه گردش مداری این سه جرم بر یکدیگر منطبق شود و زمین از بین خورشید عبور کند، مانع از رسیدن نور خورشید به ماه شده و یک گرفت اتفاق می‌افتد. در طول یک گرفت کامل Total Lunar Eclipse ، اتفاقی جذاب و دیدنی رخ می‌دهد. ماه به طور کامل در سایه زمین قرار می‌گیرد. همزمان، مقدار اندکی از نور طلوع و غروب خورشید (بر روی صفحه سیاره) از اتمسفر زمین بازتاب کرده و بر روی سطح ماه می‌افتد و به این دلیل که امواج نور کشیده می‌شوند (طول موج‌شان افزایش می‌یابد) و ماه قرمز دیده می‌شود.

تصویر انتخابی این هفته نمایی دیدینی از طلوع ماه‌گرفتگی کامل در شرق ایران است که در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۹۶ رخ داده است.